Kokosolie & andere gezonde oliën en vetten

Profiteer van de lekkere smaak en de gezonde eigenschappen

Wij adviseren Kokosolie & andere gezonde oliën en vetten te gebruiken in plaats van margarine/halvarine. Wat is er mis met margarine/halvarine?

Margarine en halvarine zitten vol met transvetzuren. De oliën zijn gehard (of ook wel gehydrogeneerd). Op deze wijze geeft het product risico’s voor de gezondheid.

Bij deze omzetting (hydrogenatie, het proces om van vloeibare plantaardige oliën een hard vet te maken) kunnen er schadelijke transvetten en vrije radicalen ontstaan. De olie wordt m.b.v. oplosmiddelen uit de zaden geperst die er later weer worden uitgestoomd (echter kan er wel residu achterblijven in het product). Bij een volgende stap in het proces verdwijnen voedingsstoffen als eiwitten, vitamines en mineralen uit de olie. De margarine die nu is ontstaan is grijs van kleur en wordt vervolgens gebleekt met behulp van filters en daarna met kunstmatige kleurstoffen weer gekleurd tot dat het lijkt op boter. Ook worden er kunstmatige geur- en smaakstoffen toegevoegd. Dit alles gebeurt op zeer hoge temperaturen, terwijl onverzadigde vetten niet bestand zijn tegen hitte. Tot slot moet de olie houdbaar gemaakt worden en daarvoor worden ook weer bepaalde stoffen (zoals BHT en BHA) toegevoegd.

Wat vaak niet genoemd wordt, maar wat wel wordt vermeld  in het boek van Prof. Brian Peskin is dat geharde oliën geen zuurstofmoleculen meer kunnen aantrekken. Dat betekent dat de olie nauwelijks ranzig kan worden. Dat klinkt heel prettig, maar het komt er op neer dat olie ook in je lichaam op celniveau geen zuurstof aantrekt. En juist dit is een medeveroorzaker van zuurstof gebrek en geeft een vergroot risico op het ontstaan van kanker.  Zie ook ons item: Kankerwerend 5-stappenplan (Zuurstofgebrek in de cellen en de primaire oorzaak van kanker).

Enkele artikelen:

Is margarine slecht en lijkt het op plastic?

Waarom transvetten zo slecht zijn en wat zijn het eigenlijk?

Boter versus Margarine

Kokosolie

Wat is kokosolie?

Kokosolie is een vet dat gewonnen wordt uit kokosnoten door ze open te breken en het vruchtvlees in de zon te laten drogen. Vervolgens wordt het vruchtvlees verhit (bij koudpersing 55º C) totdat de olie eruit komt lopen. Hoe korter de tijd tussen het oogsten en persen van de kokosnoot, hoe rijker aan voedingsstoffen en hoe beter de kwaliteit van de olie is.

Het kokosvet bestaat uit verzadigde vetten en bevat middellange ketens (MCT= Medium Chain Triglyceriden).

Verzadigde vetten

De verzadigde vetten in kokosolie worden vaak genoemd als een gezondheidsrisico wat leidt tot een verhoogd cholesterolgehalte en een verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Dit komt door de overtuiging van de officiële instanties en de medische wereld. Uit de hoek van de complementaire geneeskunde komen andere inzichten en overtuigingen. Sterker nog, zij benadrukken juist het belang en de positieve invloed van cholesterol op onze stofwisseling. Veel van onze vitale organen en hormonen bestaan voor 50 – 80% uit verzadigd vet. Op internet en in de literatuur is daar genoeg over te lezen. Enkele goede informatieve artikelen zijn:

Klik hier voor het boek “Feiten en Fabels over cholesterol’.

MCT

Het is juist door de bijzondere werking van de middellange vetzuren (MCT) wat kokosolie geschikt maakt voor vele inwendige en uitwendige toepassingen.

  • MCT’s worden gemakkelijk door de darmen geabsorbeerd en zorgen dat andere voedingstoffen zoals vetoplosbare vitaminen, mineralen en eiwitten eveneens beter worden opgenomen.
  • MCT’s leveren snel energie en worden in mindere mate gebruikt voor vetopslag.
    Een voordeel voor o.a. sporters is dat deze vetzuren geen carnitine nodig hebben om te worden verbrand, zodat er meer carnitine (aminozuur) overblijft voor de energievoorziening van de spieren. Dit leidt tot een grotere spieropbouw.
    Daarnaast zorgen de MCT’s voor een extra energiebron wanneer de bloedglucose na ongeveer een uur of twee is verbruikt. MCT’s leveren dan een snelle energiebron, zodat het lichaam niet hoeft over te schakelen op de inefficiënte verbranding van lichaamsvet of de afbraak van spierweefsel.
  • MCT’s hoeven niet door de lever te worden verwerkt en hebben geen gal nodig om geëmulgeerd (van grote vetbolletjes, kleinere vetbolletjes maken) te worden.
    Ze zijn daarom een ideale energiebron voor mensen met spijsverteringsproblemen en mensen met leverproblemen die gevoelig reageren op vet.
  • MCT’s worden veel verwerkt in sondevoeding (geleverd uit kokosolie) die in ziekenhuizen wordt gebruikt voor bijvoeding van ernstig zieke, verzwakte en ondervoede patiënten (ook bij ernstige brandwonden).
  • MCT’s zijn ook te gebruiken bij zuigelingen. Zuigelingen profiteren van deze makkelijke energiebron (komt ook voor in moedermelk) in instant-voeding omdat MCT’s minder belastend voor hun nog niet volledig ontwikkelende organen zijn (zoals lever en pancreas).De pancreas verbruikt minder enzymen voor de vetvertering en wordt daardoor tijdens de maaltijd, wanneer de insulineproductie op zijn hoogst is, minder belast en kan efficiënter werken.Verder draagt het gebruik van kokosolie bij aan een stabiele bloedsuikerspiegel, waardoor hypoglycemie en hongeraanvallen verminderen.
  • MCT’s zijn ook inzetbaar bij een bloedsuikerproblematiek. De MCT’s werken in op de werking van de celmembranen (voedingsstof voor membranen en de daarop aanwezige insulinereceptor), waardoor insuline efficiënter werkt.

Bron: Natuur Diëtisten Nederland

De positieve eigenschappen van kokosolie

Kokosolie is vrij van een aantal ongewenste eigenschappen die bewerkte oliën uit de voedingsindustrie wel hebben. Kokosolie bevat als één van de weinige oliën geen slechte transvetzuren en zit barstensvol met het gezonde laurinezuur.

Lezen

Kokosolie is vanwege zijn samenstelling veelzijdig en heeft diverse gezondheidsbevorderende effecten voor:

  • de maag, darmen en de spijsvertering (waaronder de lever en gal)
  • de bestrijding van bacteriën, parasieten, schimmels en virussen
  • de bloedsuikerspiegel
  • de gewichtsbeheersing en de spieropbouw (goed voor sporters)
  • je energie
  • de regulering van de afgifte van de schildklierhormonen (gebruik kokosolie met mate bij een verhoogde schildklierwerking)
  • een zeer geschikte huid-, haar- en mondverzorging

Varianten: Ontgeurd of Koudgeperst (extra vierge)

Bij kamertemperatuur zijn beide varianten vast, maar worden vloeibaar bij resp. 35°C en 25°C.

Ontgeurd

Bij deze variant wordt de kokosolie ontdaan van haar typerende geur en smaak. Door het ontgeuren gaat een deel van de voedingsstoffen (vitamine E, lecithine, polyfenolen, carotenoïden en mineralen) verloren. Er zijn twee methodes om de kokosolie te ontgeuren; een onschadelijke stoombehandeling of door een chemische methode met hexaan. Bij de laatste methode kan deze stof achterblijven in de kokosolie wat niet wenselijk is voor de gezondheid. Kies daarom het liefst voor een biologisch merk om er zeker van te zijn dat er geen chemicaliën zijn gebruikt om het extractie proces te versnellen of te optimaliseren. Het rookpunt is 232°C.

De geurloze kokosolie kun je het beste gebruiken voor gerechten waarbij geen kokossmaak past. Ook op brood is het een uitstekende neutrale vervanger voor margarine of boter (ideaal voor mensen die zuivelproducten niet verdragen).

Koudgeperst (extra vierge)

De koudgeperste extra vierge kokosolie zit barstensvol met gezonde vitaminen en mineralen en de lekkere kokossmaak. Deze olie is dus zeer geschikt voor Oosterse gerechten of andere gerechten waar de kokossmaak goed bij past. Het rookpunt is 177°C. Op brood is het een overheerlijke traktatie eventueel gecombineerd met ander zoet beleg. Deze versie is vanwege de rijke samenstelling ook ideaal als huid-, haar- en mondverzorging. De kokosolie heeft kleine moleculen en wordt heel goed door de huid en darmen opgenomen.

Kokosolie in de keuken

Kokosolie is vrij van water en perfect voor koken, baken, braden, wokken en frituren. Het heeft een relatief hoog kookpunt en er worden bij verhitting geen schadelijke stoffen en vrije radicalen gevormd. Kokosolie heeft een hoog rookpunt waardoor je  de gerechten goed heet opbakken, zonder dat de olie aanbrandt. Het is zuinig in gebruik, meestal zijn één of twee theelepeltjes voldoende. KLIK HIER voor verrassende lekkere recepten met kokosolie.

Kokosolie in de badkamer

HUID
De voedzame kokosolie is pure verwennerij voor je huid. Het heeft een verzachtende en beschermende werking op de huid. Door de kleine moleculen trekt het goed in de huid. Doordat het een niet-drogende olie is, trekt het wel langzaam in (je huid blijft dus langer vet). Het voordeel hiervan is een lange en goede bescherming tegen uitdroging. Je kunt kokosolie puur of gemengd met andere oliën gebruiken voor je droge of ruwe huid, eelt, kloven en droog haar. Door het hoge gehalte aan verzadigde vetzuren kan bij puur gebruik soms een lichte huidirritatie veroorzaken.

HAAR & HAARUITVAL
Volgens een onderzoek  gepubliceerd in het Journal of Cosmetic Science is het bewezen dat kokosolie in staat is om de haarschacht binnen te dringen en het proteineverlies te reduceren. Het gebruik van kokosolie op het haar en hoofdhuid bestrijdt infecties en ontstekingen in het epitheelweefsel, wat het haar sterker maakt en haarverlies tegengaat.

Advies; Gebruik ca. 2 keer per week een haarmasker van kokosolie (al dan niet gemengd met essentiële salie-olie). Masseer het voor het slapen gaan in op het haar en hoofdhuid. Dek het af met een slaapmuts of bescherm je hoofdkussen met een extra sloop. De volgende ochtend lekker uitwassen en genieten van je gevoede haar.

MOND & GEBIT

Oil Pulling met kokosolie is een methode om te ontgiften en je (mond)gezondheid te verbeteren. Alhoewel dit met diverse oliën mogelijk is, heeft kokosolie als voordeel dat het ook je gebit witter maakt. Wil je gelijk aan de slag dan kun je HIER lezen hoe je dat eenvoudig kunt doen. (Mensen met amalgaamvullingen wordt afgeraden Oil Pulling te doen. De olie zou het kwik uit de vullingen kunnen doen laten lekken.)

Kokosolie kopen

Kokosolie is verkrijgbaar via internet, bij reform- en natuurvoedingswinkels en de toko (aankoop in toko’s wordt sterk afgeraden). Ook raakt het steeds meer ingeburgerd in de supermarkten (wel zo handig).

Kies het liefst voor een biologisch merk om er zeker van te zijn dat er geen chemicaliën zijn gebruikt om het extractie proces te versnellen of te optimaliseren. De kokosoliën van Bountiful, Royal Green, het huismerk van Ekoplaza en van Albert Heijn en de olie uit de webshop van Pit & Pit zijn ontgeurd d.m.v. een stoombehandeling. Dit is te lezen op de verpakking e/o heb ik bevestigd gekregen n.a.v. van mijn vraag aan de leverancier.

Kwaliteit
De kwaliteit kan helaas nogal verschillen. Tijdens het (te) lang drogen van het vluchtvlees (copra) kunnen verschillende factoren een negatieve invloed hebben. Soms wordt er zelfs restafval gebruikt als basis voor de kokosolie. Wanneer er voor de persing een hogere temperatuur wordt gebruikt dan 55º C, verlaagt dit de concentraties van waardevolle stoffen. Over het algemeen kun je stellen dat hoe goedkoper het product is, hoe groter de kans dat het minder goed gesteld is met de kwaliteit.

AANKOOPTIPS
  • Ruikt een pot zeer sterk naar kokos? Dan kunnen dit zeer aannemelijk geurstoffen zijn. Echte kokosolie ruikt naar een kokosnoot die je net openmaakt. Een kokos ”geurtje” ruikt zoetig.
  • Kijk op het etiket, waar de kokosolie vandaan komt. Als het om een degelijke leverancier gaat, staat zijn naam en toenaam en een contactpunt er altijd op. Het geeft helaas geen extra garantie dat de kokosolie niet uit afval bestaat, maar je kunt verhaal halen.
  • Kijk om te beginnen altijd eerst naar de bodem van de pot. Hoe is de kleur? Zie je oneffenheden ( lucht gaatjes en scheurtjes) dan kan het gaan om de massa producties.
  • Kies ALTIJD glazen potten. Dit heeft als extra voordeel, dat je de kokosolie kunt zien en controleren.
  • Koop nooit kokosolie varianten bij de toko. Deze zijn vrijwel altijd gemaakt uit afval.
  • De meeste afval wordt gebruikt voor ontgeurde kokosolie te maken. Er gaat bijvoorbeeld ook onwijs veel naar de cosmetische industrie. Deze afval wordt al ingekocht voor nog geen 50 cent per liter. Daar worden vaak veel dingen aan toegevoegd. Ook potten met ” 100% kokosolie” bestaan uit deze afval, en zijn ook meest goedkoop, al kan ook hier de winkelier/fabrikant/leverancier zijn eigen prijzen bepalen. Koop liefst geen ontgeurde varianten, mits je zeker bent van de afkomst.
  • Koop je kokosolie bij een zeer goed en hoog aangeschreven webwinkel of speciaalzaak, waarvan je weet dat deze geen meuk verkoopt. Het zijn er niet erg veel, maar sommige webwinkels zijn bijzonder kritisch in wat zij aanbieden in hun webwinkel, wat een kokosolie ook een stuk betrouwbaarder maakt, als je het zelf niet zo goed kunt herkennen. Je kunt dan ook verhaal halen of extra info aanvragen.
    Bron: Monique van der Vloed


MERKEN & VERKOOPADRESSEN

Aan te raden: Omega & More, Aman Prama, Royal Green, Santa Maria Virgin Coconut Oil, Tiana Organic Raw, en Koko Vita (ontgeurd),

De middenmoot: Dr. Goerg en Almuhle Solling

Af te raden: Aldi Vierge, Raw Organic Food, Biowise, Bee & Cee, Lucovitaal, kokosolie Body & Fit, KTC (toko), Valle del Solle, It’s Amazing, Perfectly Pure, Cocombi, kokosolie Eko Plaza



Andere gezonde oliën & vetten

Oliën en vetten zijn belangrijke bouwstoffen voor je lichaam. Het is belangrijk om sommige oliën te vermijden omdat ze de biochemie in je lichaam verstoren en daardoor erg ongezond zijn. Verkeerde oliën en vetten verstoren het aanmaken van nieuwe cellen en verzwakken je immuunsysteem.

Rookpunt

Het rookpunt is de temperatuur waarbij spijsolie of vet begint te ontbinden. Het begint dan te roken of branden en geeft het voedsel een onplezierige smaak. De walm is samen met de vorming van aldeide acilica (acroleina) giftig en onverteerbaar. Het is dus belangrijk dat je én een goede olie kiest én deze op de juiste manier bereid. KLIK HIER voor een overzicht van oliën & rookpunt.

KLIK HIER voor een beschrijving van diverse oliën met beoordeling.

Rijstolie

Rijstolie wordt gewonnen uit de vliesjes en kiemen van rijstkorrels. Rijstolie heeft een neutrale smaak en heeft een rookpunt van 255º C. Dat is nog hoger dan die van de kokosolie. Vandaar dat wij deze gebruiken van ovengerechten op 250º C. Lees hier meer over rijstolie.

Roomboter
Helaas staat roomboter sinds 1960 in een onterecht slecht daglicht. Heel jammer, want roomboter zit vol met gezonde stoffen. Met biologische roomboter doe je je lichaam een groot plezier. LEES HIER over de geneeskracht van roomboter.

Ghee
Een variant van roomboter is de vrijwel lactose- en caseïne vrije ghee. De boter is geklaard en is met een verbrandingspunt van 250°C uiterst geschikt om in te bakken.

Wij zijn al sinds 2011 overgestapt op kokosolie voor de meeste gerechten en bij de broodmaaltijd (afgewisseld met roomboter). We gebruiken alleen nog koudgeperst biologische olijfolie voor de saladedressing en rijstolie bij een ovengerecht op 250º C. Op brood is de geurloze kokosolie heel erg neutraal en in de pan om te bakken en braden ook. Je merkt dat de olie goed stabiel is, want bij hoog opbakken verbrandt de olie niet. De koud geperste kokosolie gebruik ik het meest in combinatie met zoet broodbeleg, maar het kan ook als volwaardig broodbeleg en dan alleen met wat vanillepoeder of kaneel….. zo simpel kan genieten zijn!

Als uiterlijke verzorging pas ik het dagelijks toe. Het is ook geschikt om kale plekken van huisdieren mee te behandelen, de huid geneest snel en de vacht groeit heel snel weer aan. Dit hebben we ondervonden bij onze eigen hond.

In de afgelopen jaren heb ik twee keer een bloedtest gehad voor mijn cholesterolwaarden. Deze waren perfect en absoluut niet te hoog. Dit is natuurlijk geen garantie voor een ander, maar wel een mooi voorbeeld dat kokosolie je waarden niet zo maar te hoog maakt.

Wij zijn van mening dat, zolang je niet overdrijft, kokosolie een hele gezonde keuze is en vrij is van de slechte eigenschappen die bewerkte oliën uit de voedingsindustrie wel hebben. De beste kokosoliën zijn helaas vaak ook de duurste. Mocht je dat te duur vinden, dan kun je m.i. beter een goedkopere kokosolie van mindere kwaliteit nemen dan een margarine met verharde oliën.